Śmietka kapuściana w rzepaku – jak ją zwalczyć?
Jeśli na twoim polu znajdujesz rzepak z uszkodzonymi korzeniami, w których wydrążono liczne korytarze, a rośliny są przebarwione na żółto lub fioletowo i osłabione – oznacza to, że twoim polem rządzi śmietka kapuściana. Śmietka kapuściana w rzepaku to nie lada wyzwanie. Podpowiadamy, jak ją zwalczyć i dlaczego należy wystrzegać się oprysków insektycydem.
W 5 minut przeczytasz o:
- biologia śmietki kapuścianej
- szkodliwość śmietki kapuścianej
- zwalczaniu śmietki kapuścianej
Nie chcesz czytać? Zobacz nasz wideoporadnik!
Śmietka kapuściana w rzepaku – biologia owada
Doświadczony farmer, wymieniając najgroźniejsze szkodniki rzepaku ozimego, śmietkę kapuścianą umieści na początku listy. Larwy śmietki w rzepaku żerują jesienią, mocno uszkadzając korzenie. Drążą kanały w tkankach szyjki korzeniowej, a roślina staje się osłabiona na tyle, że może nie przetrzymać zimy. Rzepak ozimy uszkodzony jesienią przez śmietkę kapuścianą traci turgor i cierpi niedożywony. Na liściach uwidaczniają się niedobry pokarmowe: brakuje nie tylko azotu, ale i mikroelementów. Korzeń z łatwością zaatakują też choroby grzybowe.
Dorosła śmietka kapuściana to muchówka, dlatego szybko przemieszcza się na duże odległości, atakując okoliczne pola. Po około tygodniu samica składa jaja przy szyjce korzeniowej rzepaku lub w sąsiadujących szczelinach w ziemi. Larwy śmietki kapuścianej wylęgają się po upływie 4-8 dni od złożenia jaj i rozpoczynają żer od korzeni bocznych rzepaku. Szybko jednak przenoszą się na korzeń główny i szyjkę korzeniową naszej uprawy. To w tej fazie owad śmietki dokonuje zniszczeń w rzepaku. Rozwój larw trwa 3-4 tygodnie, po czym przepoczwarczają się w postać dorosłą lub zimują.
Śmietki trzeciego pokolenia występują we wrześniu i październiku. Mówi się, że w roku występują 3 pokolenia śmietki kapuścianej, jednak w latach z ciepłą jesienią specjaliści potrafią odnotować nawet 4 pokolenia owada.
Dlaczego zaprawy insektycydowe zawodzą, nie chroniąc przed śmietką?
Zmiany klimatyczne wydłużyły jesienną wegetację rzepaku ozimego. Uprawa zasiana terminowo w sierpniu jest chroniona zaprawą insektycydową przed śmietką kapuścianą do fazy 4-5 liści właściwych. Tymczasem rzepak w początku października może posiadać nawet 12 liści. Zaprawa kończy więc swoje działanie przed okresem największej szkodliwości larw śmietki. Nie jest więc nieskuteczna, ale chroni zbyt krótko, a jej działanie przez zmiany klimatu nie pokrywa się z nalotami muchówek i atakiem larw.
Sprawdź wyśmienite odmiamy rzepaku ozimego Lidea
Czy oprysk insektycydem zwalcza śmietkę w rzepaku?
Zwalczanie śmietki kapuścianej w rzepaku opryskiem insektycydowym nie ma większego sensu. Larwy żerują w korzeniach, a oprysk pokryje liście roślin, nie dostając się do korzeni i nie penetrując gleby. Insektycyd musiałby trafić w okres nalotów dorosłych osobników. Natomiast gospodarz z pewnością odkrywa nie dorosłe owady śmietki, lecz larwy śmietki w korzeniach rzepaku, a wtedy na oprysk insektycydem jest zbyt późno. Mimo nakładów poniesionych na oprysk śmietka w rzepaku będzie się miała dobrze.
Jak ograniczyć występowanie śmietki na polach rzepaku?
Gdy zawodzą zaprawy, a oprysk insektycydem na śmietkę nie jest opłacalny, pozostają metody agrotechniczne. Ważne są:
Właściwy termin siewu
Plantacje, których siew nie jest zbyt wczesny oraz opóźniony lepiej poradzą sobie z presją szkodnika.
Odpowiednie zmianowanie
Unikanie uprawy rzepaku po rzepaku lub innych roślinach kapustowatych jest kluczowe. Duże znaczenie ma jednak przestrzeganie izolacji przestrzennej między tegoroczną i ubiegłoroczną plantacją rzepaku. Nie siej rzepaku na polu sąsiadującym do zeszłorocznej plantacji.
Na sprawę śmietki w roślinach rzepaku trzeba się przyjrzeć kompleksowo i najlepiej porozumieć z sąsiadami, którzy także powinni wystrzegać się złego zmianowania. Ponieważ postać dorosła może latać, z łatwością przemieści się na twoje pole, jeśli sąsiad zaniedba problem.